Gepubliceerd op 31 mei 2022
Tegen 2100 zullen 46 steden in de tropische gebieden van Afrika, het MiddenOosten en Azië naar verwachting megasteden geworden zijn. "Dit zijn stedelijke gebieden met meer dan tien miljoen inwoners", merken de onderzoekers op. "Momenteel zijn er slechts een tiental, voornamelijk in India. De bevolkingsgroei is er indrukwekkend: van 1% tot 31% per jaar."
Atmosferische chemie gevolgd op lange termijn
"Deze ontwikkeling heeft een impact op de gezondheid van de bewoners", aldus dr. Martin Van Damme, bio-ingenieur bij de afdeling SQUARES (Spectroscopy, Quantum Chemistry and Atmospheric Remote Sensing) van de ULB. Samen met twee collega's van zijn onderzoekcentrum nam hij deel aan een studie over de evolutie van de luchtkwaliteit in snelgroeiende tropische steden, die door Britse wetenschappers geleid werd.
"De luchtverontreiniging in deze stedelijke gebieden is drie keer zo hoog als in de rest van de tropische landen", zegt hij. "Als we een goede analyse hebben van de situatie en de trends tijdens de afgelopen jaren, kunnen we beter voorspellen hoe de gezondheid van stedelijke bevolkingsgroepen zal veranderen. Meer vervuiling betekent bijvoorbeeld ook een hoger risico om hart- en vaatziekten te ontwikkelen. Monitoring van de luchtkwaliteit op lange termijn maakt het mogelijk de ontwikkeling van de met luchtverontreiniging samenhangende morbiditeit en mortaliteit in te schatten. En om bepaalde maatregelen te nemen."
São Paulo, een tropische metropool in Brazilië met 12,4 miljoen inwoners
Weer onder invloed
Deze toename van de luchtverontreiniging is voornamelijk te wijten aan de verbranding van biomassa en aan industriële activiteiten. In tropisch Afrika wordt luchtverontreiniging ook beïnvloed door natuurlijke bronnen, zoals woestijnstof en het gebruik van vaste brandstoffen.
"Seizoensgebonden weersveranderingen zijn ook van invloed op de luchtkwaliteit, met name in West-Afrika en India", aldus de onderzoekers. "Zuidwestenwinden en zware regenval tijdens het moessonseizoen verspreiden vervuiling. Maar tijdens het droge seizoen zorgen stagnerende weersomstandigheden ervoor dat vervuiling zich ophoopt."
Om de omvang van het fenomeen te meten, bestudeerden de wetenschappers gegevensreeksen van instrumenten die tussen 2005 en 2018 op verschillende satellieten geïnstalleerd waren. De evolutie van de niveaus van fijne deeltjes, stikstofoxiden en vluchtige organische stoffen zoals formaldehyde werd onderzocht.
Er werden drie meetinstrumenten in de ruimte gebruikt
"Meer in het bijzonder hebben we het Britse team onze gegevens over ammoniakemissies verstrekt, die afkomstig zijn van metingen met het IASIinstrument", verduidelijkt dr. Van Damme (ULB en het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie).
Het IASI-instrument (Infrared Atmospheric Sounder Interferometer) bevindt zich op de Metop-satellieten sinds 2006. Deze EUMETSAT-satellieten volgen de aarde in een polaire baan en meten een reeks parameters zoals de temperatuur en het vochtgehalte van de atmosfeer, maar ook het gehalte aan verschillende chemische verbindingen. "Inclusief ammoniakemissies", legt dr. Martin Van Damme uit. "Het is precies op basis van analyses van deze verontreinigende stoffen dat de studie onder leiding van onze collega's van University College London uitgevoerd is."
Het Europese instrument GOME-2 (Global Ozone Monitoring Experiment-2), dat ook op Metop aanwezig is, leverde de gegevens voor formaldehyde en stikstofdioxide, terwijl het Amerikaanse instrument MODIS gegevens verstrekte met betrekking tot fijne deeltjes.
Lees de rest van het artikel
op de website van Daily Science