STEREO in actie

België heeft zijn eigen nationaal programma ter ondersteuning van aardobservatieonderzoek genaamd STEREO (Support To Exploitation and Research in Earth Observation).

Dit programma, dat wordt beheerd door de dienst Ruimteonderzoek en -toepassingen van het Belgische Wetenschapsbeleid (BELSPO), biedt Belgische universiteiten, wetenschappelijke overheidsinstellingen en non-profit onderzoeksinstellingen de mogelijkheden en middelen voor het opbouwen van expertise in aardobservatie en de zo breed mogelijke wetenschappelijke toepassing van aardobservatiedata.

STEREO III-programma

Het STEREO-programma is momenteel in zijn derde fase (STEREO III: 2014-2021). Het is het zevende in een continue reeks programma’s (voorafgegaan door (TELSAT I-IV, STEREO I en STEREO II), en is de recentste verderzetting van een ononderbroken financiering van aardobservatieonderzoek in België sinds de lancering van het allereerste initiatief in 1985. Dat initiatief werd aangevat ter ondersteuning van de Belgische deelname aan de ontwikkeling van de eerste SPOT-satelliet.

De activiteiten van STEREO III, ESA en de EU worden vanzelfsprekend onderling afgestemd. Zo sluiten de prioritaire onderzoeksdomeinen van STEREO III aan bij die van H2020. Die kerndomeinen zijn:

Wereldwijde monitoring van vegetatie en van de evolutie van landecosystemen
Beheer van de leefomgeving (water, bodem, bossen, natuurgebieden en biodiversiteit, landbouw, kustgebieden, stedelijke zones en stadsrand) op lokale en regionale schaal
Interactie tussen (verandering in) bodembedekking en klimaatverandering
Epidemiologie and humanitaire hulp
Veiligheid en risicomanagement.

STEREO III’s doelstellingen

De doelstellingen van STEREO III borduren voort op de doelstellingen van de vorige programma's:

Steun verlenen aan innoverend en hoogwaardig onderzoek op het gebied van teledetectie.
België als internationaal kenniscentrum op de kaart zetten en houden in een aantal teledetectiedomeinen.
Internationale samenwerking stimuleren en de deelname van Belgische onderzoekgroepen aan die samenwerking verankeren.
De Belgische teledetectieplatforms en -instrumenten ondersteunen.
De ontwikkeling van nieuwe toepassingen van teledetectie stimuleren.
Het gebruik van teledetectie introduceren in nieuwe disciplines en bij nieuwe gebruikers.
Teledetectie en vooral de resultaten van Belgisch en STEREO-onderzoek promoten.

STEREO III's structuur

Het programma is opgebouwd rond drie pijlers:

Wetenschappelijk onderzoek

Het wetenschappelijke onderzoek omvat enerzijds de eigenlijke onderzoeksprojecten (themanetwerken, exploratie, kostendeling, verspreiding en steun) en anderzijds de ontwikkeling van toepassingen.

Transversale ondersteuning van wetenschappelijk STEREO-onderzoek

De transversale ondersteuning is toegespitst op activiteiten die ten goede komen aan de hele Belgische teledetectiegemeenschap. De 3 hoofdactiviteiten in het kader van STEREO III zijn:

De verdere ontwikkeling van de Belgische BELAIR-testsites, een reeks locaties in België waarvan een groot volume aan zowel aardobservatiedata (hyperspectraal, zeer hoge resolutie…) en in-situgegevens (veldcampagnes, fluxtorens…) wordt verzameld en samengevoegd.
Parallel met de BELAIR-activiteiten wordt momenteel ook gewerkt aan een STEREO-toolbox waarmee iedereen op een gebruiksvriendelijke manier toegang krijgt tot software die eerder door de Belgische teledetectiegemeenschap werd ontwikkeld;
De ondersteuning van Belgische teledetectie-instrumenten en -infrastructuur, bijv. via de organisatie van speciale APEX-campagnes en de ondersteuning van het Belgische 'Collaborative Ground Segment' van Copernicus.

Gebruikersondersteuning en promotie

Het STEREO-programma doet er alles aan om gebruikers een kwalitatief hoogstaande ondersteuning te bieden en teledetectie en de Belgische initiatieven op het gebied van aardobservatie te promoten.

De ondersteuning die gebruikers van satellietdata genieten, omvat het verstrekken van informatie aan de wetenschappelijke gemeenschap en het verkrijgen van satellietbeelden voor het uitvoeren van de projecten die door BELSPO worden gefinancierd.

Om teledetectie en de Belgische inspanningen op het gebied van aardobservatie te promoten, zal het STEREO-team:

informatie verstrekken aan een ruim publiek en vragen beantwoorden over aardobservatie via satellieten;
educatieve en promotiematerialen uitwerken;
evenementen ondersteunen;
artikels, folders en verslagen publiceren;
de deelname van België aan het Pleiades-programma in de verf zetten.

Aanverwante programma's

STEREO III is slechts één in een reeks door BELSPO gefinancierde programma's die meer dan 30 jaar geleden begonnen en allen te maken hadden met aardobservatie. Hoewel aardobservatie soms maar een (ondergeschikte) component was, was het de enige focus voor de meeste programma’s.

Hieronder de verschillende programma's:

Voltooide Belgische aardobservatieonderzoeksprogramma's