Universiteit Gent ontdekt dat bomen bijna 2 keer meer koolstof bevatten dan gedacht

Bomen nemen CO₂ uit de lucht via fotosynthese en zetten die om in zuurstof (die ze uitstoten) en koolstof (die ze opslaan). Het opnemen van  CO₂ is heel belangrijk in de strijd tegen de klimaatopwarming. Om te berekenen hoeveel koolstof een bos opslaat, gebruiken wetenschappers traditioneel boommodellen die uit de jaren 60 stammen. Die modellen baseren zich op metingen van omgekapte bomen. Door 3D-lasermetingen te gebruiken is dat niet meer nodig en zijn de schattingen accurater. Een internationaal team heeft de techniek getest in een Engels bos, met opvallende resultaten. 

Calders en zijn collega’s voerden de studie uit op bijna 1.000 bomen in Wytham Woods, een onderzoeksbos van Oxford University. Er worden tal van experimenten en studies gedaan, het wordt één van de meest onderzochte loofbossen ter wereld genoemd. 

Professor Kim Calders van de UGent is de hoofdauteur van het onderzoek. "Door 3D-laserscans uit te voeren kunnen we precies meten hoeveel biomassa en hoeveel koolstof er in een boom zit, zonder die te moeten kappen." De onderzoekers konden het bos virtueel in kaart brengen en zo voorspellen hoeveel koolstof het opslaat. “Opvallend genoeg bleek dat de bomen 1,7 keer meer koolstof bevatten dan we op basis van de modellen dachten.” 

Oude en grote bomen zijn van groot belang

En er is meer: het onderzoek toonde ook aan dat grote en oude bomen erg belangrijk zijn in de bestudeerde bossen. "Ze slaan de helft van alle koolstof van een bos op, terwijl ze maar 7 procent van alle bomen uitmaken", zegt Kim Calders. De ontdekking zet in de verf waarom je niet zomaar het ene bos voor het andere kan ruilen, en je bijvoorbeeld bij het rooien van een oud bos de schade niet zomaar ongedaan kan maken door het planten van een nieuw. 

De bevinding is belangrijk voor beleidsmakers. "Nieuwe bossen zijn nodig, maar ze hebben tijd nodig om koolstof op te kunnen slaan. Het is nog belangrijker om oude en grote bomen goed te beschermen. Dat is niet alleen goed voor de biodiversiteit, als ze verdwijnen komt er opnieuw veel koolstof vrij in de vorm van  CO₂."

Het onderzoek wil verder in kaart brengen hoeveel koolstof er opgeslagen zit in onze bossen, wat belangrijk is tegen de achtergrond van de klimaatverstoring. "Door de klimaatverandering verwachten we dat bossen nog meer onder druk komen te staan. We verwachten meer boomsterfte door droogte, in de tropen én Europa.  Daarom is het van belang dat we kunnen monitoren hoeveel koolstof er in onze bossen zit, en hoe die reserves evolueren” zegt professor Hans Verbeeck, mede-auteur van de studie.

Tegelijk moeten we ook in het achterhoofd houden dat als bepaalde bossen afbranden bij bosbranden, dit kan betekenen dat er meer koolstof vrijkomt in de atmosfeer dan gedacht, zegt Kim Calders.  

Hoe doen onze Vlaamse bossen het?

De hamvraag is nu of pakweg onze Vlaamse bossen even goede resultaten zouden hebben  en dus ook veel meer koolstof opslaan dan aangenomen. Maar of we de resultaten van Oxfordshire kunnen doortrekken naar België, valt te betwijfelen. "In Engeland zie je meer grote(re) bomen in bossen. Dat zien we toch wel minder in onze bossen", zegt Calders. Bij de Britten gaat het vaak om bomen die 100 of 200 jaar oud zijn. De bossen zijn daar goed beschermd geweest en er is een cultuur van het beschermen en in de kijker zetten van oude exemplaren. In België is dat anders en hebben we minder van die heel oude bomen. 

Er komen nu vervolgstudies in België, Frankrijk en Duitsland om te zien of de conclusies ook daar gelden. We gaan misschien niet de scores van in Wytham Woods halen, maar er worden er wel betere scores verwacht qua koolstofopslag, "net omdat de nieuwe methodes aangeven dat de oudere modellen vaak een onderschatting bleken, niet enkel bij oudere maar ook bij jongere bomen," zegt Kim Calders nog. 

Er zal wel nog enige tijd overgaan vooraleer de nieuwe resultaten bekend zijn.  

De volledige onderzoekspaper staat online op de website van British Ecological Society. Ook in de internationale pers was er al aandacht voor, onder meer BBC schreef er al een uitgebreid artikel over. 

Source:

Schouppe, W., & Torfs, M. (2022, December 20). Universiteit Gent ontdekt dat bomen bijna 2 keer meer koolstof bevatten dan gedacht. vrt nws. Retrieved December 23, 2022