De oceaan wereldwijd onder toezicht, tot op de millimeter nauwkeurig!

#Zeeën en oceanen , #STEREO, #Klimaatverandering

Gepubliceerd op 7 juli 2022

De kleuren van de oceaan, het zeeniveau, maar ook de winden, de temperatuur, de wisselwerking met de atmosfeer... Al deze elementen worden door satellieten opgevolgd en geven wetenschappers een beeld van de gezondheidstoestand van de blauwe planeet en van de omvang van de gigantische fenomenen die zich er afspelen. Aida Alvera-Azcárate, onderzoekster bij GHER (GeoHydrodynamics and Environment Research) van de Université de Liège en partner van het STEREO-project MULTI-SYNC, werd geïnterviewd voor het populair-wetenschappelijk tijdschrift Daily Science.
Intense wervels voor de kust van de Balearen

"Ik heb net een samenwerking afgerond over de enorme wervels die bij de Balearen in de Middellandse Zee ontstaan", legt zij uit. "Dankzij satellietgegevens hebben we twee van deze recente gebeurtenissen, die bijzonder lang waren, kunnen bestuderen. Ze duurden tussen de twee en vier maanden."

Door het isoleren van bepaalde watermassa's hebben deze verschijnselen een invloed op de algemene watercirculatie, maar ook op de ecosystemen. Bij dit onderzoek is gebleken dat deze wervels ook geleid hebben tot temperatuurstijgingen van ongeveer 2,5 graden. "Voor de oceaan kunnen we bijna spreken van hittegolven", zegt de oceanologe.

Identificatie door teledetectie van een door Sentinel-3 gedetecteerde wervel en temperatuuranomalie voor de kust van de Balearen
© Dr. Alvera-Azcárate
Vroege lente in de Noordzee

Dichter bij huis werd vastgesteld dat de lente in de Noordzee alsmaar vroeger begint. In een onderzoek dat eveneens door het STEREO-programma van BELSPO, het Belgisch Wetenschapsbeleid, wordt gesteund heeft de wetenschapster een ander gevolg van de opwarming van de aarde vastgesteld.

Dankzij observaties van chlorofyl op zee over een periode van meer dan twintig jaar, kon de oceanologe aantonen dat de voorjaarsbloei op zee steeds vroeger optreedt. “Met een verschil van ongeveer een maand tussen 1998 en 2020", verduidelijkt ze.

De wetenschapster van de ULiège heeft dit onderzoek kunnen uitvoeren op basis van satellietgegevens. Zij maakt regelmatig gebruik van gegevens van de Europese satellieten Sentinel 3 en Sentinel 6, die worden beheerd door EUMETSAT in het kader van het Europese Copernicus-programma.

 

"Sentinel 3 beschikt over een reeks instrumenten die ons informatie geven over het zeeniveau , de kleuren en het chlorofyl- en sedimentgehalte ervan, alsook over de temperatuur", verklaart Dr. Alvera-Azcárate. "Sentinel 6, die Michael Freilich werd gedoopt, zorgt voor de continuïteit van de zeeniveau metingen die met de Jasonsatellieten zijn begonnen. En dat met grote precisie. "

Permanente verbetering van instrumenten en gegevens

Instrumenten in een baan om de aarde leveren enorme hoeveelheden gegevens op, die voor wetenschappers zo relevant mogelijk moeten zijn. Aida Alvera-Azcárate is daarom ook geïnteresseerd in de manier waarop de kwaliteit van deze satellietgegevens kan worden verbeterd. "Bijvoorbeeld door te proberen bepaalde observaties uit te filteren, zoals de schaduw van wolken op zee, die kan leiden tot verkeerde interpretaties van wat door de satellieten wordt gezien", zegt zij.

En dat is een hele uitdaging, vooral omdat schaduwen van wolken vaak moeilijk te onderscheiden zijn van zones zonder schaduw. Zij hebben spectrale kenmerken die lijken op die van waterpixels.

In Brussel wijst hoogleraar Véronique Dehant (Koninklijke Sterrenwacht van België) op een andere uitdaging in verband met de verbetering van de instrumenten in de ruimte: de nauwkeurigheid van hun positiebepaling. “Als we het over zeespiegelstijging hebben, hebben we het over hoogtemeting", legt het hoofd van de dienst "Referentiesystemen en Planetologie" van de Sterrenwacht uit.

Lees het hele artikel op de website van Daily Science

Zie ook