Gepubliceerd op 19 mei 2005
De zon levert aan de Aarde gemiddeld een energie van 341 watt per m2. Deze aanzienlijke hoeveelheid energie wordt onder de vorm van korte golfstraling (UV, zichtbaar en nabij-infrarood licht) uitgezonden. De zonne-energie is vanzelfsprekend absoluut onmisbaar voor elke vorm van leven op Aarde. Zij handhaaft op onze planeet de licht- en temperatuurvoorwaarden noodzakelijk voor het leven en is tevens de motor van onze klimaatsystemen.
Albedo van de Aarde voor maart 2005 zoals gemeten door het instrument
Clouds and Earth' s Radiant Energy System (CERES) aan boord van de NASA
satelliet Terra. Bron: Earth Observatory
Het beeld hierboven toont het albedo van onze planeet voor maart 2005. Het albedo van het systeem Aarde-atmosfeer is dat deel van de invallende zonnestraling dat wordt teruggekaatst in de ruimte. Zijn waarde ligt dus tussen 0 en 1. Hoe meer een oppervlak reflecteert, hoe hoger zijn albedo. Indien de Aarde dus volledig met sneeuw zou zijn bedekt zou haar albedo ongeveer 0,84 bedragen, wat wil zeggen dat zij 84% van de invallende zonnestraling zou terugkaatsen. Als daarentegen de Aarde volledig met bos zou zijn bedekt, zou haar albedo ongeveer 0,14 bedragen en zou dus het grootste deel van de invallende zonnestraling worden geabsorbeerd en opgeslagen onder de vorm van warmte. Zonder met andere gevolgen rekening te houden die door zo'n volledig bosdek worden veroorzaakt, zou onze planeet dan veel warmer zijn dan nu. Behalve de helderheid van elementen aan het aardoppervlak speelt het voorkomen van bewolking en luchtverontreiniging een primordiale rol voor het albedo. Op het beeld geldt dat hoe helderder de kleur, hoe hoger de hoeveelheid teruggekaatste zonnestraling (zones bedekt met sneeuw, ijs of wolken). De donkerblauwe zones stemmen overeen met de gebieden waar het percentage van de teruggekaatste zonnestraling laag is (hoofdzakelijk de grote wouden en de oceanen).
De satellietmetingen die sinds het eind van de jaren '70 worden uitgevoerd, laten toe het gemiddelde albedo van de Aarde te schatten op ongeveer 0,30. Men kan aannemen dat een vermindering van het gemiddelde albedo van de Aarde met 0,01 (3,4 watt meer per m2) verstrekkende gevolgen kan hebben voor het globale klimaat, gelijkwaardig met het gevolg van een verdubbeling van de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer. De onderzoekers van het CERES Science team hebben recentelijk resultaten gepubliceerd in het tijdschrift Science die wijzen op een vermindering van het albedo van de Aarde tussen 2000 (begin van de metingen met CERES) en 2004 met 0,0015. Dat stemt overeen met een meerabsorptie van 0,5 watt per vierkante meter. De preciese oorzaak van deze afname is nog niet gekend. Toekomstige onderzoeken zullen zich concentreren op de vergelijking van CERES data met gegevens afkomstig van andere satellietinstrumenten om te zien of fundamentele veranderingen van het klimaatsysteem tijdens deze periode de afname van het albedo kunnen verklaren.