Ozonlaag 2013

#Beeldselectie, #Ozone

Gepubliceerd op 5 november 2013

Zoals elk jaar tijdens de zuidelijke lente, wordt ook op dit moment een deel van de stratosferische ozon boven Antarctica afgebroken. Dit complexe seizoensgebonden fenomeen wordt beïnvloed door talloze factoren: de straling van de zon, de temperatuur, de aanwezigheid van chloor- en broomverbindingen die onder bepaalde omstandigheden ozonmoleculen afbreken, etc. De productie en het gebruik van deze verbindingen is streng aan banden gelegd sinds de ondertekening van het Protocol van Montréal op 16 september 1987. Om deze ondertekening te herdenken, werd 16 september door de VN uitgeroepen tot de Internationale Dag voor de Bescherming van de Ozonlaag. Dit jaar bereikte het gat in de ozonlaag precies op die datum zijn maximale omvang.

COzonconcentratie boven de zuidpool op 16 september 2013, gemeten door het OMI-instrument (Ozon Monitoring Instrument) aan boord van de NASA-satelliet Aura.
Klik op het beeld om het in volle resolutie te bekijken op de website van Earth Observatory..

Het ozongat is de paars-blauwe vlek op het beeld hierboven. Het wordt gedefinieerd als de zone waar de ozonconcentratie gelijk aan of lager is dan 220 Dobsoneenheden. Hoewel de oppervlakte van de ozonlaag op 16 september liefst 24 miljoen km² groot was (ongeveer even groot als het Noord-Amerikaanse continent), was de gemiddelde omvang ervan in de maanden september en oktober lichtjes kleiner dan het gemiddelde sinds halfweg de jaren ’90. Dit is dus goed nieuws, maar dat wil helaas nog niet zeggen dat de ozonlaag binnen afzienbare tijd volledig hersteld zal zijn: de ozonconcentratie is nog steeds veel lager dan in 1980. De ozonconcentraties zijn immers ook afhankelijk van de temperatuur, en de hoopgevende waarden van dit jaar zijn waarschijnlijk vooral het gevolg van hogere temperaturen dan gemiddeld in de lage Antarctische stratosfeer, waardoor de ozonlaag stabieler is dan anders. Hoe het ook zij, de stratosferische ozonconcentraties lijken zich globaal gezien te stabiliseren, en volgens het BIRA voorspellen de modellen een herstel van de gehele ozonlaag tegen 2050.