Gepubliceerd op 3 maart 2016
Op 16 februari werd de Sentinel-3A-satelliet de ruimte in geschoten met een Rockot-raket vanaf de Russische kosmodroom Plesetsk. Amper anderhalf uur later bevond het toestel – 3,7 m lang en 1.150 kg zwaar – zich al op 817 km hoogte in een baan om de aarde, met een verbluffende snelheid van 28.000 km/u.
Twee weken na zijn lancering stuurt Sentinel-3A al de eerste beelden door. Dit exemplaar toont het Iberische schiereiland en een deel van Noord-Afrika. Het werd opgenomen door het OLCI-instrument (Ocean and Land Colour Instrument), een sensor die in 21 spectrale banden werkt met een resolutie van 300 m en een strookbreedte van 1270 km. Vooral opvallend zijn de turkooizen wervelingen langsheen de Marokkaanse en Spaanse kust, die wijzen op de aanwezigheid van sediment en plankton.
Sentinel-3A is de derde in een constellatie van een tiental satellieten die door het Europese Copernicusprogramma worden voorzien met het oog op een observatie- en toezichtsysteem voor het milieu van onze planeet. De satellietgegevens worden aangevuld met een groot aantal metingen te land, ter zee en in de lucht die door de lidstaten van de Europese Unie worden aangereikt.
Deze stroom aan gegevens wordt vrij en gratis ter beschikking gesteld aan iedereen: wetenschappers, beleidsmakers, ondernemers, burgers, … Copernicus zorgt er daarnaast ook voor dat al die gegevens worden verwerkt tot informatie met toegevoegde waarde. Ze hanteren hiervoor een reeks diensten die beantwoorden aan de behoeften van Europese gebruikers in heel diverse werkvelden: voedselzekerheid, aanpassing aan klimaatverandering, rampenbeheer, …
De eerste satellieten van de Sentinel-familie werden respectievelijk in april 2014 en juni 2015 gelanceerd. Sentinel 1A heeft een radarinstrument aan boord dat speciaal is ontworpen voor het monitoren van ijs, vulkanische activiteit en maritiem transport, en ook een belangrijke meerwaarde moet betekenen in noodsituaties (overstromingen, olielekken, …). De multispectrale imager aan boord van Sentinel 2A levert dan weer hoge-resolutie-data voor de continue opvolging van de vegetatie (landbouw, bosbouw) en landgebruikveranderingen, in het bijzonder bij een ramp.
De jongste telg, Sentinel-3A, is gewijd aan de oceanen. De nuttige lading van de satelliet bestaat uit 4 instrumenten waarmee op quasi dagelijks het hele met water bedekte aardoppervlak kan worden geobserveerd, en dit uit elke hoek: zeespiegelniveau, ijsdikte, temperatuur van het zeeoppervlak, oceaanstromen, waterkleur, …
Deze gedetailleerde cartografie van de oceanen is essentieel voor een dieper inzicht in de gezondheid van onze planeet. De oceanen en zeeën bedekken 71% van haar totale oppervlak, en spelen een cruciale rol in de regulering van het klimaat. Het zijn gigantische thermische regelaars: ze stockeren overtollige warmte op één plaats en laten die op andere plekken op aarde weer vrij. Ze kunnen atmosferische CO2 opslaan, en zijn op die manier krachtige dempers van het broeikaseffect. De oceanen vormen in feite de motor van globale systemen die essentieel zijn voor het leven op aarde: regenwater komt vooral van evaporatie van de oceanen, en oceanisch plankton produceert via fotosynthese meer dan 50% van de zuurstof die we inademen.
Meer informatie:
Copernicus – Europe’s Eyes on Earth
ESA’s Sentinel satellites
Sentinel-2: an introduction
Toegang tot Sentinel-data (een bericht hierover wordt binnenkort op BEOP gepubliceerd)