Gepubliceerd op 15 maart 2004
Een enorme zandwolk sluierde grote delen van het Afrikaanse continent de voorbije weken. Deze stofwolk werd in beeld gebracht door MODIS in een serie van opeenvolgende “overpasses” (bedekkingen) van de Aqua satelliet.
De Aqua satelliet draait om de aarde in een baan die van pool tot pool gaat (een quasi polaire baan). Dit heeft als voordeel dat het steeds om hetzelfde tijdstip de evenaar kruist. Dit wordt verklaard door het feit dat de satelliet rond de aarde draait (van noord naar zuid), maar dat de aarde zich ondertussen ook draait rond haar eigen as (van west naar oost).
Aqua doet er ongeveer 90 minuten over om een volledige omwenteling om de aarde te voltooien (dus van noordpool over de zuidpool en terug tot de nordpool) . Dit betekent dus dat de satelliet binnen 90 minuten een gebied zal kunnen “opnemen” dat precies op 22,5° ten westen ligt van hetgeen dat het momenteel “opneemt”.
Het beeld is dus samengesteld uit verschillende opnamestroken die op een interval van ongeveer 90min van elkaar opgenomen zijn, te beginnen van het westen en gaande naar het oosten.
De zandwolk was het dikst over de Bodele depressie (rechts van het centrum van het beeld). Dit vroegere meer is nu een van de grootste bronnen van stofwolken op aarde. Op het beeld strekt de stofwolk zich uit van de Savanne gebieden van centraal Afrika, over de Sahel zone (net ten zuiden van de Sahara), tot duizenden kilometers over de Atlantische Oceaan en verbergt bijna de hele vegetatiegordel in het midden van het continent.
Om een idee te geven over de schaal: deze wolk bedekt ongeveer een vijfde van de omtrek van de aarde …
Zulke stofwolken spelen een belangrijke rol in het klimaat: de stofdeeltjes doen dienst als condensatiekernen (belangrijk bij wolkenvorming en regenvorming), de stofdeeltjes absorberen en reflecteren zonne-energie, en de stofdeeltjes dienen als “meststof” voor oceanische ecosystemen (dankzij hun toevoer van ijzer en andere mineralen die noodzakelijk zijn voor de groei van waterplanten).
