Gepubliceerd op 18 januari 2007
Het fenomeen ligt op aller lippen : het is te warm voor de tijd van het jaar. Na een uitzonderlijk zachte herfst in onze contreien, lijkt de winter zijn neus niet te willen laten zien. In het noordelijk halfrond wordt, enkele uitzonderingen niet te na gesproken, overal hetzelfde vastgesteld. De gevolgen van de temperatuurstijging zijn vaak vreemd, maar hoe dan ook verontrustend : kersenbomen die met nieuwjaar in New York in bloei staan, wintersportstations die er helemaal groen bij liggen, ijsberen die aan slapeloosheid lijden, trekvogels die niet naar het zuiden willen vertrekken ...
Temperatuurafwijkingen aan de oppervlakte in december 2006 ten opzichte
van de jaren 2000-2005. Klik op de foto voor een grotere resolutie.
Copyright: NASA image by Jesse Allen, based on data from Zhengming Wan,
MODIS Land Surface Temperature Group, Institute for Computational
Earth System Science, University of California, Santa Barbara.
Het beeld hierboven toont de afwijkingen in gemiddelde temperatuur aan de oppervlakte in december 2006 ten opzichte van de gemiddelde temperatuur in december voor de jaren 2000-2005. Er dient wel op te worden gewezen dat de temperatuur aan de oppervlakte verschilt van de temperatuur van de lucht, d.w.z. de parameter die gewoonlijk door de weerstations wordt gemeten. Het beeld geeft de meetresultaten weer van de MODIS-sensor in met name het thermische infrarood (infraroodstraling van bij benadering 3,0 tot 15,0 micrometer als onderdeel van het uitgezonden infrarood). Rood zijn de gebieden waar de afwijking positief is (gemiddelde temperatuur aan de oppervlakte overdag hoger dan het gemiddelde 2000-2005), blauw de gebieden waar de afwijking negatief is en wit de gebieden zonder afwijking. De foto spreekt voor zich : een groot gedeelte van het noordelijk halfrond vertoont hoge temperatuurafwijkingen die op sommige plaatsen zelfs tot 10°C oplopen (gebieden van Midden-Canada, grote Amerikaanse meren, Oost- en Noord-Europa, Midden-Siberië). Ter vergelijking : vorige winter werden voor Noord-Amerika hogere temperaturen opgetekend, maar lagere voor Eurazië.
Hier en daar zijn blauwe vlekken waar te nemen, zoals in het midden van de Verenigde Staten waar sommige staten met zware sneeuwstormen af te rekenen hadden, in het uiterste oosten van Rusland of in Zuidwest Azië. In Oost-Afrika zou de negatieve afwijking kunnen worden verklaard door de vele regens aan het einde van 2006.
Vanaf de herfst werden positieve afwijkingen van de zeewateroppervlaktetemperatuur voor heel het bekken van de tropische Pacific gemeten, wat op het terugkerende fenoneem wijst dat El Nino wordt genoemd. Dit fenoneem zou de komende maanden aanhouden en sommige specialisten voorspellen dat de combinatie van de effecten van El Niño en een opwarming als gevolg van de broeikasgassen in 2007 tot ongekende temperatuurrecords zou kunnen leiden.
Meer info
Site Earth Observatory
Klimaatbalans 2006 van de Wereld Meteorologische Organisatie (voorlopig)
El Niño artikel in Wikipedia