Gepubliceerd op 12 augustus 2022
De aardappelteelt bijvoorbeeld gedijt goed bij het typische "Belgische weer" met gematigde temperaturen en regelmatig wat neerslag. Lange perioden van droogte, hittegolven en intensieve regens leiden tot een mindere kwaliteit en een lagere opbrengst. Laten we eens kijken naar de metingen van de 200 CurieuzeNeuzen-sensoren die geïnstalleerd zijn op verschillende aardappelvelden in Vlaanderen.
De zomer van 2022, uitzonderlijk droog! Of niet uitzonderlijk?
5,2 mm ... dat is de hoeveelheid regen die het meteorologisch station van Brussel (Ukkel) in België registreerde voor de maand juli. De normale hoeveelheid over de laatste 30 jaar is 77 mm. Alleen in 1885 was het nog droger met 3 mm, maar waar dit 137 jaar geleden zeer uitzonderlijk was, is de huidige droogte al de vijfde in de laatste zes jaar. Ook de lente was erg droog met een totale hoeveelheid neerslag van 108 mm in plaats van de gemiddelde 165 mm.
Het gebrek aan regen gaat gepaard met hoge temperaturen - vooral in de laatste weken - wat resulteert in een feitelijk tekort aan water van 250-275 mm, en de zomer is nog niet voorbij. De meeste delen van West-Europa kampen met een soortgelijke situatie, terwijl Zuid-Europa geteisterd wordt door een lange en zinderende hittegolf.
Onderstaande figuur illustreert de temperatuur, de neerslag en de zonneschijn voor juli 2022. Let op het extreme verschil met juli 2021 dat uitzonderlijk nat was.
Neerslag, temperatuur en zonneschijnduur te Ukkel (BE), juli
Het patroon van lange droge perioden en hittegolven, onderbroken door korte perioden met intense regenval, lijkt het nieuwe normaal te worden. Hoewel velen van ons houden van een warm en droog zomerseizoen, is dit een dramatische evolutie voor de landbouw, de natuur en de watervoorziening in West-Europa. Tarwe, maïs, suikerbieten, groenten en grasland profiteren allemaal van het typische "Belgische weer" met regelmatig neerslag en gematigde temperaturen.
Curieuzeneuzen volgt de hitte en droogte in België
In 2021 ging 'CurieuzeNeuzen in de Tuin' van start. Dit grootschalig burgeronderzoek meet de impact van hitte en droogte in Vlaanderen (BE) door duizenden temperatuur- en bodemvochtsensoren te installeren in privétuinen, openbaar groen en landbouwvelden (focus op de aardappelteelt). De zomer van 2021 werd echter de natste zomer ooit in België. Ondanks deze onverwachte omstandigheden kon een unieke dataset worden verzameld. Joris De Wolf legt uit wat de metingen in een koel en nat seizoen ons leren in VITO's vorige blog ‘CurieuzeNeuzen in de aardappelvelden: wat heeft het ons geleerd?'