3D-FOREST: Tropische bossen doorgronden dankzij LiDAR

#Webstory, #STEREO, #Bossen, #Klimaatverandering

Gepubliceerd op 26 april 2019

Bossen zijn fundamentele ecosystemen. Niet alleen zijn ze van cruciaal economisch, sociaal en ecologisch belang, ze spelen ook een essentiële rol in de regulering van het klimaat. Ze bedekken liefst 30% van het landoppervlak op aarde en bosecosystemen zijn, als je de bosbodem meerekent, de op één na belangrijkste koolstofput van de planeet, na de oceanen.

Het kwantificeren van de voorraden biomassa en koolstof in tropische bossen is een internationale prioriteit geworden bij de implementatie van REDD+ (vermindering van de emissies door ontbossing en aantasting van bossen).

Maar hoe schat je de biomassa zonder bomen te kappen? Voor bovengrondse biomassa gaan traditionele methoden uit van correlaties tussen grootte en biomassa afkomstig van enerzijds volumeschattingen na geplande houtkap, en anderzijds van diameter- en hoogtemetingen van bestudeerde bomen. Boskap is echter duur en vaak onpraktisch en/of ongewenst. Een team van onderzoekers onder leiding van Dr. Kim Calders en professor Hans Verbeeck van de Universiteit Gent werkt daarom aan de ontwikkeling van nieuwe methoden voor in-situ schatting van de driedimensionale structuur en biomassa van bossen, zodat biomassaramingen gevalideerd kunnen worden die op grotere schaal werden gemaakt op basis van lucht- en satellietbeelden.

Hun project, getiteld 3D-FOREST, is een verkennend onderzoek gefinancierd door het Federaal Wetenschapsbeleid voor een periode van 3 jaar en in samenwerking met Dr. Harm Bartholomeus en professor Martin Herold van de Universiteit van Wageningen in Nederland.

LiDAR-gegevens (Light Detection And Ranging) afkomstig van verschillende land- en luchtplatformen werden verzameld binnen vijf tropische locaties in Australië tijdens een twee maanden durende veldcampagne in het droge seizoen. Doel: het kwantificeren van de bovengrondse biomassa en de bosstructuur.

De sites die geselecteerd werden voor het 3D-Forest-project maken deel uit van het Australische onderzoeksnetwerk voor terrestrische ecosystemen(Australian Terrestrial Ecosystem Research Network) en bieden een uitstekende infrastructuur, zoals torens of kranen, wat metingen boven het bladerdak mogelijk maakt.

Terrestrial Laser Scanning (TLS) maakt het mogelijk om 'virtuele bossen' te maken met een hoog detailniveau, maar met beperkte ruimtelijke dekking. Om die dekking te vergroten, is het noodzakelijk om aan de TLS-techniek LiDAR-gegevens toe te voegen afkomstig van drones (UAV's).

Verwacht wordt dat de combinatie van bottom-up en top-down gegevens de biomassaschattingen zal verbeteren, evenals kennis over hoe metingen op perceelsniveau kunnen worden omgezet in informatie op landschapsniveau.

Tropische bossen zijn uitdagende locaties voor het lanceren van UAV's, die nood hebben aan veel vrije ruimte in het bladerdak en directe zichtbaarheid tijdens de vlucht.

Tropische bossen zijn uitdagende locaties voor het lanceren van UAV's, die nood hebben aan veel vrije ruimte in het bladerdak en directe zichtbaarheid tijdens de vlucht.