Gepubliceerd op 22 juli 2019
Wanneer het kwik de hoogte in schiet, zoals deze week weer het geval is, zoeken stadsbewoners de koelte op in parken en bossen of ontsnappen ze indien mogelijk naar groenere gebieden.
We weten het allemaal instinctmatig: in het stadscentrum voel je 's zomers de hitte het felst. Dit zogeheten stedelijk hitte-eilandeffect wordt veroorzaakt doordat bodems bedekt met vegetatie en halfdoorlaatbare oppervlakken zijn vervangen door gebouwen en ondoordringbare bodembedekking.
A. Gemiddeld stedelijk hitte-eiland tijdens zomermaanden om 23u tussen 1996 en 2015
|
Waarom het warmer is in de stad
|
Het SmartPop-project, deels gefinancierd door het STEREO III-programma, wil de evolutie van verstedelijkingsgraad en bevolking in Wallonië analyseren en voorspellen, zodat risico's voor de bevolking zoals overstromingen, luchtvervuiling en hittegolven beter ingeschat kunnen worden.
In dat kader maakte de SmartPop-ploeg een schatting van de frequentie en intensiteit van stedelijke hitte-eilanden (en dus de blootstelling van de bevolking aan thermische belasting) in de stad Luik, zowel in huidige (1996 – 2015) als toekomstige (2081 – 2100) klimaatomstandigheden.
Gezien de gemiddelde luchttemperatuur in het stadscentrum de afgelopen 20 jaar (van 1996 tot 2015) continu is toegenomen, kan de ploeg bevestigen dat het centrum van Luik 4° warmer is dan het platteland in de omgeving, zelfs na correctie voor de hoogte.
Volgens klimaatmodellen zal de gemiddelde temperatuur aan het aardoppervlak met 1,5° stijgen tussen 2026 en 2045, en met 4,5° tegen het eind van de eeuw. Deze cijfers klinken voor sommigen misschien niet alarmerend, maar vergeet niet dat zo'n temperatuurstoename ernstige nadelige gevolgen heeft op de volksgezondheid. Om dit te illustreren berekende de SmartPop-ploeg het aantal hittegolfdagen per jaar waar Luikenaren aan blootgesteld zullen worden in de toekomst, met daarbij de vaststelling dat sterftecijfers significant verhogen op zo'n hittegolfdagen.
Volgens de FOD Volksgezondheid wordt een hittegolfdag gedefinieerd als elke dag waar de driedaagse gemiddelde maximumtemperatuur hoger ligt dan 30°, en de driedaagse gemiddelde minimumtemperatuur hoger ligt dan 18°.
|
B. Gemiddeld aantal hittegolfdagen per jaar in Luik en omgeving tussen 1996 en 2015. |
C. Geschat aantal hittegolfdagen per jaar in Luik en omgeving in de periode 2026 – 2045, volgens het RCP8.5-scenario van stralingsforcering opgesteld door het IPCC. |
|
D. Geschat aantal hittegolfdagen per jaar in Luik en omgeving in de periode 2081 – 2100, volgens het RCP8.5-scenario van stralingsforcering opgesteld door het IPCC. |
De illustratie hierboven toont de verwachte evolutie van het aantal hittegolfdagen in Luik en de omliggende regio tot het eind van de eeuw. Op dit moment kunnen de inwoners van het stadscentrum zich aan gemiddeld 5 hittegolfdagen per jaar verwachten, vergeleken met 1 tot 2 hittegolfdagen daarbuiten. Deze cijfers zullen verdubbelen tegen 2050, en vervijfvoudigen of meer tegen het eind van de eeuw! Met andere woorden, onze kleinkinderen zullen zomermaanden meemaken die voor 30% uit hittegolfdagen bestaan als ze in de stad wonen, wat niet alleen een zware impact zal hebben op hun gezondheid, maar ook op de productiviteit, het energieverbruik en storingen in de infrastructuur.
Meer informatie:
What is an Urban Heat Island? - NASA Climate Kids
Focus: Warmte-eilanden - Leefmilieu Brussel